Groeningen netwerkbijeenkomst 3 oktober 2024

Aan de slag met Groeningen!

Deelsessies:

Stichting Het Drentse Landschap

Stichting Het Drentse Landschap is in 1934 opgericht. Inmiddels beheert ze meer dan 10.000 hectare natuur in Drenthe en ruim 350 gebouwen. Doel van Het Drentse Landschap is om de voor Drenthe karakteristieke natuur en landschap, maar ook het gebouwde erfgoed voor de eeuwigheid te behouden. Bij natuurontwikkeling en beheer van natuurgebieden is naast de natuur zelf er vaak sprake van koppeling met andere maatschappelijk relevante thema’s zoals beleving en recreatief gebruik van natuur. Maar ook gebruik van gebieden om water vast te houden en te bergen en de waterkwaliteit te verbeteren. En om veenoxidatie te verminderen. Dit alles speelt bij uitstek in het Drentse deel van het Hunzedal, onderdeel van Groeningen. Vanuit de Hunze-visie uit de jaren 90 opgesteld samen met Het Groninger Landschap is hier veel nieuwe natte natuur ontstaan in een dynamisch, nieuw landschap. Het gebied Tusschenwater werd vijf jaar geleden ‘opgeleverd’, momenteel vindt inrichting van Noordma plaats. Otter en Bever keerden terug, risico’s voor wateroverlast in de stad Groningen namen af. Zijn we er daarmee of moeten we blijven meebewegen met maatschappelijke ontwikkelingen en klimaatverandering? En over welke (onderzoeks)vragen hebben we het dan? Hoe krijgen we ook de landbouw op een water- en natuurvriendelijke manier mee in de Groeningen ontwikkeling, en hoe zorgen we ervoor dat Groeningen (via onderwijs of anderszins) bij de nieuwe generaties (jongeren) verankerd wordt zodat de ingezette lijnen toekomstbestendig blijven? Uko Vegter gaat er graag met u over in gesprek.

Stichting Natuurbelang de Onlanden

De stichting Natuurbelang De Onlanden is opgericht op 10 januari 2000 met als droom dat de destijds versnipperde natuurgebieden aaneen te gesmeed zouden worden tot één groot natuurgebied: De Onlanden. De onlanden is inmiddels een prachtig natuur- en waterbergingsgebied vol kansen maar ook met grote uitdagingen. Die uitdagingen vragen niet alleen technische oplossingen maar ook een verbindend verhaal tussen mens en natuur. Hoe kunnen we dat verhaal vinden, delen en her-vertellen? Kunnen we dat doen op en manier dat we die verbinding ook echt ervaren?  En hoe landen de uitdagingen van deze tijd – klimaatverandering, biodiversiteitsverlies, voedselproductie, waterkwaliteit – praktisch in het stroomgebied van De Onlanden? Kunnen we hierover meer regeneratieve verhalen vertellen, waarin mens en natuur samen werken? Hoe kunnen we met de succesverhalen die er al zijn samen leren om meer regeneratief te leven? Lieselot Smilde van de Stichting zoekt naar manieren om op een multidisciplinaire manier aan de slag te gaan met studenten, docenten en onderzoekers.

Vereniging Ontdek Midden-Groningen

Vereniging Ontdek Midden-Groningen is de toeristische organisatie van Midden-Groningen. Een deel van die gemeente ligt in Groeningen. Hier vallen bijvoorbeeld het Zuidlaardermeergebied onder, ’t Roegwold met het Schildmeer en Slochteren. Ontdek Midden-Groningen promoot deze gebieden, maar denkt ook mee over bijv. de nieuwe bebording rondom het Zuidlaardermeer of de gebiedsontwikkeling bij de Damsterplas. En ze ontwikkelt nieuwe routes, zoals onlangs ’t Roege Pad, een van de ambassadeursprojecten van Groeningen. Deze nieuwe route stelt hen ook voor nieuwe vragen en uitdagingen. Hoe zorgen ze er bijvoorbeeld voor dat bezoekers meerdere dagen in het gebied verblijven, en meerdere wandelingen doen? De routes zijn nu niet heel geschikt voor minder validen, kunnen ze een variant maken die interessant is voor mensen met een rolstoel? Of met een visuele beperking? En hoe houden ze de route de komende jaren interessant? Marleen Gotlieb is aanwezig om met u hierover verder na te denken.

Gemeente Westerkwartier en gemeente Midden-Groningen

Grote delen van de gemeente Westerkwartier en gemeente Midden-Groningen liggen in de laagveengordel Groeningen. De veengebieden staan onder druk door onder andere ontwatering en klimaatverandering (toenemende droogteperioden). Hierdoor ontstaat bodemdaling en wordt veel CO2 uitgestoten. Een mogelijke manier om dit tegen te gaan is het verhogen van de grondwaterstand. Dit leidt echter tot nieuwe uitdagingen. Zie de veengronden als postzegel; hier valt veel winst te behalen rondom CO2 uitstoot en bodemdaling, maar de effecten hiervan werken door tot ver buiten de postzegel. Het grootste deel van de veengronden is in agrarisch gebruik en een hogere waterstand heeft effect op de huidige bedrijfsvoering van agrariërs. Het is mogelijk dat in gebieden anders geboerd moet worden, overgestapt moet worden op andere gewassen en veesoorten of bedrijven zelfs moeten stoppen. Dit levert een ander landschap op. Hoe werkt dit door op de (sociale) leefbaarheid in de gebieden? Wat voor bedrijfsmodellen ontstaan er voor de landbouw? Wie neemt het beheer van vrijkomende gronden op zich? Waar liggen kansen voor recreatie en toerisme? Antwoorden op deze vragen helpen te komen tot een geïntegreerde aanpak rekening houdend met de ecologische, economische en sociale aspecten in dit gebied. Helpen jullie Nanoek Wiersema en Julia Brink verder op weg?

Waterschap Noorderzijlvest

Waterschap Noorderzijlvest houdt zich in een groot deel van de provincie Groningen, Noord-Drenthe en een stukje Friesland bezig met waterveiligheid, schoon en gezond water, rioolwaterzuivering en voldoende water in elk seizoen. Het Waterschap werkt midden in het blauwe hart van Groeningen. En het werk verandert. Klimaatverandering zorgt voor langere natte perioden, maar ook langere perioden van droogte. Omdat een gezonde bodem veel meer water vasthoudt, is herstel van waterrijke natuur en herstel van biodiversiteit belangrijk. In bijvoorbeeld de Onlanden en Polder de Dijken – Bakkerom in het Zuidelijk Westerkwartier komt het allemaal samen en wordt bijgedragen aan de ontwikkeling van natte natuur en waterberging.  De Onlanden zorgt er niet alleen voor dat water uit het hoger gelegen Drenthe vertraagd wordt afgevoerd, maar heeft ook gezorgd voor een explosie van nieuwe natuur. Een bijkomend voordeel van de vernatting in de Onlanden is dat het veenoxidatie tegengaat, een proces waarbij de bodem inklinkt en veel CO₂ vrijkomt. Het zijn stuk voor stuk gebiedsprocessen waarbij allerlei partijen hun eigen kijk op de ontwikkelingen hebben. Hoe breng je de belangen van de natuur samen met de belangen van de landbouw? Welke rol is weggelegd voor overheden, onderwijsinstellingen en ondernemers? Hoe verhouden de wateropgaven zich tot hoe we wonen, werken en recreëren? En hoe verbeteren we de waterkwaliteit, onmisbaar voor het herstel van biodiversiteit en schoon drinkwater voor de toekomst? Herman Beerda deelt zijn ervaring en hoopt op uw input.